Wat is een hernia?
Een hernia, ook wel een hernia nuclei pulposi (HNP) genoemd, is een aandoening waarbij de tussenwervelschijf in de wervelkolom betrokken is. Tussenwervelschijven fungeren als schokdempers tussen de wervels. Ze bestaan uit een zachte, geleiachtige kern en een stevige buitenring. Wanneer de buitenring verzwakt of scheurt, kan de kern naar buiten puilen. Dit uitpuilen kan leiden tot irritatie van of druk op de nabijgelegen zenuwen in het ruggenmerg, wat pijn en andere klachten veroorzaakt.
Hernia’s komen het meest voor in de lage rug (lumbale hernia), maar kunnen ook in de nek (cervicale hernia) optreden. In zeldzamere gevallen kan het in de bovenrug voorkomen.
Klachten bij een hernia
De klachten die gepaard gaan met een hernia kunnen variëren in intensiteit, afhankelijk van de locatie en de ernst van de hernia. De meest voorkomende symptomen zijn:
- Pijn in de rug of nek: Vaak ontstaat er een scherpe, stekende pijn in de rug of nek.
- Uitstralende pijn: Bij een lumbale hernia straalt de pijn vaak uit naar een bil en het been. Bij een cervicale hernia kan de pijn uitstralen naar de schouder, arm en
- Tintelingen of gevoelloosheid: Druk op de zenuw kan leiden tot tintelingen of een doof gevoel in de gebieden waar de zenuw naartoe loopt. Dit komt vaak voor in het been, de voet, arm of hand.
- Krachtverlies: In sommige gevallen kunnen de spieren die door de aangedane zenuw worden aangestuurd verzwakken, wat kan leiden tot verlies van kracht in bijvoorbeeld de benen of armen.
- Verminderde reflexen: Door de zenuwbeknelling kunnen reflexen vertraagd raken of afnemen.
Fysiotherapeutische behandeling van een hernia
Fysiotherapie speelt een belangrijke rol in de behandeling van een hernia. De therapie is gericht op het verlichten van de klachten, het verbeteren van de mobiliteit, en het voorkomen van toekomstige problemen. De behandeling bestaat vaak uit de volgende onderdelen:
- Pijnbestrijding
In de acute fase kan de fysiotherapeut je begeleiden bij het verminderen van pijn. Dit kan door middel van adviezen over houding en beweging, evenals gerichte oefeningen. Eventueel kan de fysiotherapeut ook gebruik maken van technieken zoals massage, dry needling of manuele therapie om de gewrichten en spieren rondom de aangedane plek te ontspannen en de beweeglijkheid te vergroten. Dit kan bijdragen aan een betere doorbloeding en pijnverlichting.
- Oefentherapie
De fysiotherapeut zal specifieke oefeningen aanreiken om de rugspieren te versterken en de flexibiliteit te verbeteren. Dit helpt om de druk op de tussenwervelschijven te verlagen en de wervelkolom beter te ondersteunen. Veelgebruikte oefeningen zijn gericht op het verbeteren van de houding, het versterken van de core-spieren, en het bevorderen van de stabiliteit van de rug.
- Voorlichting en zelfmanagement
Een belangrijk aspect van de behandeling is het leren begrijpen van je klachten en wat je zelf kunt doen om de rug gezond te houden. De fysiotherapeut zal je begeleiden bij het ontwikkelen van gezonde bewegingspatronen, zodat je in de toekomst beter kunt omgaan met de belasting op je rug.
Het beloop van een hernia
De prognose van een hernia is over het algemeen gunstig. Bij de meeste mensen verbeteren de klachten binnen drie maanden tot een jaar, zonder dat er operatief ingrijpen nodig is. In deze periode wordt aangeraden om, ondanks de pijn, zo actief mogelijk te blijven binnen je pijngrenzen.
Acute fase
In de eerste dagen tot weken is de pijn vaak hevig en kan rust nodig zijn, maar het is belangrijk om te blijven bewegen. Complete bedrust wordt afgeraden, omdat dit het herstel kan vertragen.
Subacute fase
Na de eerste paar weken, wanneer de pijn minder intens is, ligt de focus op het geleidelijk opbouwen van kracht en mobiliteit.
Chronische fase
Als de klachten na drie maanden nog aanwezig zijn, spreken we van chronische klachten. In deze fase kan de fysiotherapeut je helpen met verdere revalidatie en advies voor het aanpassen van je dagelijkse activiteiten. Als de pijn aanhoudt of er ernstige neurologische symptomen optreden, kan een operatieve ingreep overwogen worden. Dit gebeurt echter slechts in een klein percentage van de gevallen.
Conclusie
Een hernia kan zeer pijnlijk en beperkend zijn, maar met de juiste behandeling is herstel in de meeste gevallen mogelijk zonder operatie. Fysiotherapie speelt een belangrijke rol in het herstelproces door middel van pijnverlichting, oefentherapie en voorlichting.
Heb je last van rugklachten of vermoed je een hernia? Neem dan contact op met een fysiotherapeut voor een persoonlijk behandelplan en deskundig advies.
